Năm 2025 với bước chuyển mình của Du lịch Công viên địa chất Lạng Sơn

Phạm Hương 29/01/2025

Trải dài trên lãnh thổ rộng lớn 4.849 km2, Công viên địa chất Lạng Sơn là viên ngọc ẩn mình trong vùng núi phía Bắc Việt Nam. Đó là một minh chứng sống động, gói gọn trong những cảnh quan đa dạng của nó hành trình trải qua 500 triệu năm tiến hóa của sự sống. Từ vùng biển cổ xưa và vùng đất núi lửa đến rừng gỗ nghiến, mỗi mặt của Công viên địa chất đều kể một câu chuyện độc đáo. Công viên địa chất là một tấm thảm rực rỡ về sự đa dạng sắc tộc, với những đóng góp về phong tục và truyền thống độc đáo của mỗi nhóm dân tộc. Đời sống tâm linh của Công viên địa chất bắt nguồn sâu xa từ Đạo Mẫu, một tín ngưỡng thờ Mẫu được UNESCO công nhận. Sự kết hợp hài hòa giữa lịch sử tự nhiên, đa dạng văn hóa và truyền thống tâm linh khiến Công viên địa chất Lạng Sơn trở thành một điểm đến độc đáo để tìm hiểu, khám phá. Nó được coi là ngọn hải đăng cho sự phát triển bền vững, là sự tôn vinh khả năng phục hồi của thiên nhiên và văn hóa. Vào ngày 08/9/2024, trong khuôn khổ Hội nghị Quốc tế lần thứ 8 Mạng lưới Công viên địa chất toàn cầu UNESCO khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, Phiên họp Hội đồng Công viên địa chất toàn cầu UNESCO đã tiến hành đánh giá và biểu quyết, 100% các thành viên đã thống nhất công nhận Công viên địa chất Lạng Sơn Lạng Sơn là Công viên địa chất Lạng Sơn toàn cầu UNESCO. Tháng 4/2025, UNESCO chính thức bổ sung Danh sách Công viên địa chất toàn cầu Lạng Sơn trên Website của Tổ chức. Dự kiến tháng 9/2025, tỉnh Lạng Sơn chính thức đón nhận Bằng chứng nhận danh hiệu Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn tại Nước Cộng hoà Chi Lê.

Tính đến năm 2024 đã có 213 công viên địa chất thuộc 49 quốc gia là thành viên của Mạng lưới Công viên địa chất toàn cầu UNESCO. Nhiều Công viên địa chất toàn cầu UNESCO đã khai thác rất hiệu quả mô hình Du lịch địa chất cho sự phát triển kinh tế của vùng. Du lịch địa chất là một loại hình du lịch tập trung vào việc khám phá và trải nghiệm các địa điểm địa chất trên thế giới, bao gồm các cảnh quan địa chất, khu vực địa chất đặc biệt, di sản địa chất, các hiện tượng địa chất và các tài nguyên địa chất. Các địa điểm du lịch địa chất có thể bao gồm các khu vực núi lửa, địa hình đá vôi, hố sụt, sông suối và thác nước, hang động và các khu vực đất đai khác có đặc điểm địa chất độc đáo và hấp dẫn cho khách du lịch. Du lịch địa chất còn nhấn mạnh vào việc bảo vệ và quản lý các tài nguyên địa chất để đảm bảo sự bền vững và duy trì cho các thế hệ sau.

Công viên địa chất Lạng Sơn có địa hình địa mạo và địa chất tự nhiên kỳ vỹ, có khoảng 200 hang động, nhiều thác nước, hố sụt đẹp. Đây sẽ là nguồn lực chắp cánh cho sự phát triển của Du lịch địa chất (thám hiểm hang động, leo núi thể thao, dù lượn, trekking, vượt thác, hố sụt, chèo SUB). Đến với Công viên địa chất Lạng Sơn du khách sẽ có những hành trình khám phá kỳ bí và độc đáo.

Du lịch địa chất - một hướng đi mới cho du lịch Công viên địa chất Lạng Sơn, tạo ra sự kích thích đáng kể góp phần đẩy mạnh nền kinh tế của vùng nói riêng, tỉnh Lạng Sơn nói chung, nâng cao nhận thức về khoa học, bảo tồn của các du khách và cộng đồng địa phương. Du lịch địa chất Công viên địa chất Lạng Sơn sẽ cung cấp cho khách tham quan những thông tin, kiến thức và hiểu biết về giá trị đặc trưng địa chất, địa mạo, địa lý của một địa điểm gắn với bảo vệ và phát triển bền vững với môi trường, di sản, thẩm mỹ, văn hóa và hạnh phúc của cộng đồng... Khách tham quan sẽ cảm thấy thích thú khi trải nghiệm vẻ đẹp và sự kỳ vỹ về địa chất, địa hình, địa mạo gắn với văn hóa, lịch sử và tôn giáo bản địa của các danh lam - thắng cảnh, qua đó giúp du khách hiểu biết các giá trị hữu hình và vô hình, từ đó trân trọng và chung sức bảo vệ giữ gìn những danh lam thắng cảnh, di sản địa chất vùng Công viên địa chất Lạng Sơn. 

Hang động, hố sụt, thác nước, cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ của Công viên địa chất Lạng Sơn ẩn chứa vô vàn điều thú vị hấp dẫn du khách tham quan và mang lại những trải nghiêm đáng nhớ (đây là các tour du lịch mạo hiểm, thám hiểm cần có sự hướng dẫn của các chuyên gia an toàn của các công ty tổ chức tour du lịch mạo hiểm). 

 

Hang Hổng  - Cổng trời Yên Sơn hoặc Núi mắt thần Yên Sơn: Đây là tên gọi được người dân địa phương và các du khách đặt cho ngọn núi đá vôi có hình dạng đặc biệt này. Đây là ngọn núi có địa hình đặc trưng ở khu vực huyện Hữu Lũng khi các dãy núi đá vôi có những vách đá dựng đứng và những đỉnh núi nhọn với những khối núi đá vôi được phong hóa mạnh mẽ qua quá trình kiến tạo địa chất. Hang Hổng nằm cách đường quốc lộ 1A tầm 2,5km đoạn từ phía Cai Kinh vào trụ sở UBND xã Yên Sơn. 

Hang Hổng là một cái hang thủng hình vòm xuyên từ mặt bên này sang mặt bên kia của ngọn núi, chiều cao mái vòm hơn 60m, nằm ở độ cao khoảng 80m so với mặt đất và nằm trong thôn Lân Lừa (Lân Lừa: tên gọi địa phương – Lân là danh từ địa phương mô tả các địa hình thung lũng nẵm xen kẽ giữa các dãy núi đá vôi) thuộc CVĐC Lạng Sơn. Tương tự địa hình Núi mắt thần ở tỉnh Cao Bằng thì Hang Hổng thực chất là một hang khô, hang hóa thạch được hình thành cách ngày nay hơn 300 triệu năm. Hang nằm ở độ cao như hiện nay là do vận động nâng trong giai đoạn tân kiến tạo, bao gồm các khối núi dạng tháp và dạng nón đan xen với các thung lũng giữa các khối núi đá vôi.

Tuyến đường trekking từ điểm đỗ xe lên đỉnh Cổng trời Yên Sơn dài khoảng 2km với địa hình bằng qua vườn Na của người dân địa phương, kết hợp leo núi đá tai mèo. Đỉnh Cổng trời Yên Sơn nằm ở độ cao hơn 200m so với mực nước biển từ trên đỉnh du khách có thể ngắm toàn cảnh thôn Lân Lừa, với những vạt Na xanh mướt và cung đường vào xã Yên Sơn uốn lượn giữa những dãy núi đá vôi cực kỳ ngoạn mục. 

Hang Khuôn Bồng, Xã Vũ Lễ, huyện Bắc Sơn: Có vị trí khá đặc biệt khi đi từ cửa hang nhánh nước bắt đầu từ xã Vũ Lễ, huyện Bắc Sơn. Cửa hang nước thoát ra chính là Hang Suối Mỏ Gà thuộc xã Phú Thượng, huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên. Đây là một hang trải dài qua địa bàn 2 tỉnh, nên việc khai thác sẽ phải có sự phối hợp từ hai phía.

Nguồn nước chảy vào Hang Khuôn Bồng ban đầu được xác định chảy từ Thôn Khuôn Bồng vào hang xuyên khối núi đá vôi để chảy ra phía cửa Hang Suối Mỏ Gà. Chiều dài khảo sát đo vẽ sơ bộ hang ban đầu khoảng gần 2,8 km. Cửa Hang Khuôn Bồng từ phía Thôn Khuôn Bồng đi vào là một ngách khe đá nhỏ do người dân bản địa trong quá trình đi bắt rắn tìm được. Cửa hang này đường kính chỉ rộng tầm 60cm, đủ lọt một người vào, vào trong là hố sâu tầm 3m. Vào được trong hang cần sử dụng dây và đai an toàn để đảm bảo an toàn. Khi vào thêm 20m nữa thì xuất hiện vách sâu, phải dùng dây để du xuống 60m thì mới tiếp cận được tầng hang có thể đi bộ.

Hang Khuôn Bồng là hang nước rất đẹp với cấu tạo hóa thạch, thạch nhũ tự nhiên, có nhiều hồ và thác nước nhỏ chảy theo chiều dọc và hình bậc thang trong lòng hang, hội tụ đa dạng các yếu tố phục vụ cho du lịch mạo hiểm, thám hiểm hang động.

Về cuối Hang hệ thống thạch nhũ phát triển cực nhiều và còn nguyên vẹn nên có rất nhiều tiềm năng để phát triển du lịch mạo hiểm. Cửa hang ra của Hang Khuôn Bồng kết nối với Hang Suối Mỏ Gà Bên phía Thái Nguyên nên sẽ kết nối được hai vùng du lịch. Tuy nhiên cần có sự hợp phối hợp từ hai bên chính quyền. Hiện tại cửa hang ra phía Suối Mỏ Gà trần hang rất thấp gần như chạm mặt nước nên còn khá khó để di chuyển, cần có đội ngũ chuyên gia và nhiều kinh nghiệm để hướng dẫn khi đi qua để đảm bảo an toàn.

Hang Ngườm Moóc, Xã Mộng Ân – Huyện Bình Gia: Cửa hang nằm lưng chừng núi đá vôi, chiều rộng khoảng 25m và chiều cao khoảng 20m, tiếp cận khá dễ dàng vì đi bộ từ dưới cánh đồng lên khoảng 15 phút. Rất thích hợp cho việc tổ chức du khách tới tham quan.

Phía dưới cửa hang còn một cửa hang nước chảy ra, đây là một cửa hang ngầm với nguồn nước từ trong hang sâu chảy ra nên nguồn nước rất trong, phù hợp cho các hoạt động trải nghiệm như bơi lội và chèo thuyền vào mùa hè ở khu vực trước cửa hang. 

 Địa hình và hệ thống thạch nhũ trong hang: Theo việc khảo sát sơ bộ ban đầu thì địa hình di chuyển trong hang khá phức tạp do hang phân hóa thành hai tầng.

Tầng 1: Tầng 1 có địa hình suối chảy trong lòng hang, dòng chảy không liên tục có đoạn chảy ngầm trong trong các hốc đá hoặc chảy ngầm trong lòng đất, địa hình này tiềm ẩn khá nhiều nguy hiểm khi tổ chức du khách vào trong hang tham quan vì có nhiều hầm hố góc khuất nguy hiểm.

Tầng 2: Tầng 2 là tầng hang khô địa hình đá gồ ghề kết hợp với những khối thạch nhũ khổng lồ, hệ thống thạch nhũ phát triển mạnh mẽ tuy nhiên đã xảy ra nhiều điểm thạch nhũ bị phá hoại. Việc di chuyển trong tầng 2 cũng khá nguy hiểm khi xuất hiện nhiều hầm hố, liên kết với tầng một, cũng như có nhiều vách đá dựng đứng có khả năng gây nguy hiểm cho khách khi di chuyển trong hang. Vì vậy cần phải có hệ thống dây, thang an toàn và phải phải được thiết kế phù hợp với môi trường trong hang, tránh tình trạng phá vỡ hiện trạng môi trường tự nhiên trong hang động.

Trong tầng hai cũng phát hiện các khu vực có thạch nhũ cực kỳ đẹp mắt nhưng rất dễ bị xâm hai cần được bảo vệ nghiêm ngặt như: Ngọc động, thạch nhũ chứa các tinh thể silicat lấp lánh.

Đoàn khảo sát có phát hiện thêm một hồ nước to phía cuối của hang, hồ nước này có đường kính khoảng 30m và có thể mở rộng thêm vào mùa mưa khi nước dâng lên. Khả năng hang vẫn còn khéo dài thêm qua các khoang khác hoặc mở ra một nhánh mới, hoặc thông ra một cửa hang mới. Đây là điểm cần khảo sát thêm để có thể phát triển mở động thêm các tuyến tham quan và nghiên cứu đảm bảo an toàn. 

Vị trí cửa hang ra: Vị trí cửa hang nằm ở ngang lưng chừng núi và để tiếp cận được cửa hang ra phải chui qua một khe hẹp nằm ngang khoảng 50 cm, đây là một thử thách cũng như là một trải nghiệm khá thú vị cho du khách, nhưng phải nghiên cứu thật kỹ để đảm bảo an toàn cho du khách và tránh bị kẹt khi chui qua. 

Hang Đán Lài,xã Bình Trung, huyện Cao Lộc:  Có vị trí nằm gần đỉnh núi Bài Thơ của Ngô Thì Sĩ, Cầu Khánh Khê và Sông Kỳ Cùng (cách cầu Khánh Khê tầm 600m theo đường chim bay, cách Vách Núi vị trị Bài thơ của Đốc trấn Ngô Thì Sĩ tầm 500m đi bộ và cách đường trục quốc lộ 1B tầm 1,5km theo hướng đi bộ trekking) tạo nên một khung cảnh cực kỳ ngoạn mục cho Du Khách đi thám hiểm. Trên cung đường trekking tới cửa hang thì du khách sẽ cũng được chiêm ngưỡng nhiều cảnh đẹp rất phù hợp cho các hoạt động trải nghiệm mạo hiểm.

 Hang Đán Lài có 2 cửa hang nằm gần nhau đều là hố sụt nứt nhỏ từ vách núi tạo thành, nên việc tiệp cận vào trong hang khá nguy hiểm, cần phải thiết lập các hệ thống dây an toàn để đảm bảo cho du khách tham gia thám hiểm.

Đây là một hang khô và nằm ở phía trên cao nên hệ thống thạch nhũ sẽ không quá đa dạng nhưng lại còn rất nguyên vẹn do khá khó tiệp cận, còn nhiều rất nhiều giá trị nghiên cứu bảo tồn và phù hợp cho du lịch thám hiểm.

Địa hình trong hang di chuyển cũng khó khăn và trơn trượt do các lớp bùn đất hình thành trong quá trình phát triển, cũng có rất nhiền khe hẹp phải leo trèo nên việc đảm bảo cho du khách khi đi thám hiểm phải đặc biệt được chú trọng. 

Nhìn chung Hang Đán Lài hội tụ đủ các điều kiện và tiềm năng để trở thành một hang động an toàn để tổ chức các tour du lịch mạo hiểm và khám phá hang, Điểm Cầu Khánh Khê có nhiều tiềm năng khai thác, phát triển du lịch mạo hiểm như Trekking, Abseiling – Đu Dây Vách Đá, Cắm Trại, Chèo thuyền Kayak, SUP, Leo núi vách đá. 

Bên cạnh đó, qua khảo sát thực địa và đánh giá sơ bộ qua hình ảnh vệ tinh thì Hang Ngườm Moóc có thể nằm trong 1 chuỗi các hang động và hố sụt ở xã Mông Ân, xã Hoàng Văn Thụ,  huyện Bình Gia, có tiềm năng rất lớn trong thu hút khách du lịch mạo hiểm, khám phá.

 

 

Hố sụt số 1 tại xã Mông Ân, huyện Bình Gia - dưới đáy Hố sụt có 1 hang rất đẹp 

Hố sụt số 2 tại xã Hoàng Văn Thụ, huyện Bình Gia

Một số kiệt tác thiên nhiên khác của Công viên địa chất Lạng Sơn

 

Năm 2025, Công viên địa chất Lạng Sơn và Viet Nam Expeditions, Na Lay Adventure và một số công ty lữ hành khác sẽ tiếp tục khảo sát một số trong khoảng 200 hang động, thác nước, hố sụt để đánh giá tiềm năng, xây dựng các sản phẩm, tour du lịch địa chất độc đáo vùng Công viên địa chất Lạng Sơn. 

Phòng Quản lý Công viên địa chất Lạng Sơn (Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh Lạng Sơn)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bài liên quan
Đoàn công tác Bộ Ngoại giao - Uỷ ban Quốc gia UNESCO Việt Nam và Văn phòng UNESCO tại Việt Nam đến thăm một số điểm du lịch Công viên địa chất Lạng Sơn
09/02/2025

Đoàn công tác Bộ Ngoại giao - Uỷ ban Quốc gia UNESCO Việt Nam và Văn phòng UNESCO tại Việt Nam đến thăm một số điểm du lịch Công viên địa chất Lạng Sơn

Chùm ảnh Kiệt tác thiên nhiên & hành trình thám hiểm Công viên địa chất Lạng Sơn tại huyện Bình Gia
06/02/2025

Chùm ảnh Kiệt tác thiên nhiên & hành trình thám hiểm Công viên địa chất Lạng Sơn tại huyện Bình Gia

Kỳ bí Hố sụt Công viên địa chất Lạng Sơn
06/02/2025

Kỳ bí Hố sụt Công viên địa chất Lạng Sơn

0.02967 sec| 860.305 kb