Phòng Quản lý Công viên địa chất Lạng Sơn (Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh Lạng Sơn) đang tích cực nghiên cứu, cầu thị tiếp thu kinh nghiệm của một số địa phương trong nước và một số Công viên địa chất (CVĐC) trên thế giới trong xây dựng các sản phẩm du lịch địa chất độc đáo, khác biệt của vùng  CVĐC Toàn cầu UNESCO Lạng Sơn.  

Trải dài trên lãnh thổ rộng lớn 4.842,58 km2, Công viên địa chất Lạng Sơn là viên ngọc ẩn mình trong vùng núi phía Bắc Việt Nam. Đó là một minh chứng sống động, gói gọn trong những cảnh quan đa dạng của nó hành trình trải qua 500 triệu năm tiến hóa của sự sống. Từ vùng biển cổ xưa và vùng đất núi lửa đến rừng gỗ nghiến, mỗi mặt của Công viên địa chất đều kể một câu chuyện độc đáo. Công viên địa chất là một tấm thảm rực rỡ về sự đa dạng sắc tộc, với những đóng góp về phong tục và truyền thống độc đáo của mỗi nhóm dân tộc. Đời sống tâm linh của Công viên địa chất bắt nguồn sâu xa từ Đạo Mẫu, một tín ngưỡng thờ Mẫu được UNESCO công nhận. Sự kết hợp hài hòa giữa lịch sử tự nhiên, đa dạng văn hóa và truyền thống tâm linh khiến Công viên địa chất Lạng Sơn trở thành một điểm đến độc đáo để tìm hiểu, khám phá. Nó được coi là ngọn hải đăng cho sự phát triển bền vững, là sự tôn vinh khả năng phục hồi của thiên nhiên và văn hóa.

Với chủ đề “Dòng chảy sự sống nơi miền đất thiêng”, hành trình khám phá Công viên địa chất Lạng Sơn sẽ được chia thành bốn tuyến du lịch mang tên: “Khám phá thế giới Thượng ngàn”, “Hành trình về miền Thiên giới”, “Cuộc sống dân dã nơi trần thế”, “Khám phá Thủy cung” với 38 điểm du lịch đang được triển khai. Hành trình khám phá các tuyến chủ yếu đi qua trục quốc lộ 1A, 1B, 4B và 279; mỗi tuyến có từ 7-11 điểm tham quan...

Sau khi định vị sản phẩm du lịch cốt lõi vùng Công viên địa chất (CVĐC) Toàn cầu UNESCO Lạng Sơn là sản phẩm du lịch địa chất (Con đường mòn địa chất, Bảo tàng thiên nhiên ở Điểm Thế giới đầm hồ Na Dương), du lịch mạo hiểm (thám hiểm hang động, hố sụt, Via Ferrata, vượt thác, trekking, zipline, chèo SUP, Kayak) và xác định sản phẩm du lịch vệ tinh là 38 điểm trên 4 tuyến du lịch CVĐC, Làng du lịch, Làng văn hoá du lịch trong vùng CVĐC Toàn cầu Lạng Sơn. 

Với sản phẩm du lịch cốt lõi được định vị như trên, xác định đối tượng khách tiềm năng là khách trong nước (cho các sản phẩm con đường mòn địa chất, Bảo tàng thiên nhiên ở Điểm Thế giới đầm hồ Na Dương & các điểm trên 04 tuyến du lịch CVĐC), khách quốc tế (cho du lịch mạo hiểm: thám hiểm hang động, hố sụt).

Hình thành không gian trưng bày Gỗ hoá thạch ngoài trời Điểm Thế giới đầm hồ Na Dương & 03 Con đường mòn địa chất sẽ là bước khởi động xây dựng sản phẩm du lịch địa chất Công viên địa chất Toàn cầu UNESCO Lạng Sơn

Điểm Thế giới đầm hồ Na Dương

Bên khung cửa thời gian, khu rừng đầm lầy nhiệt đới thì thầm kể về những mảnh đời đã qua

Bồn trũng Na Dương là cả một kho tàng kỳ quan cổ sinh vật học thời Eocene, từ khoảng 40 triệu năm trước. Khi đó khu vực này có khí hậu nhiệt đới với hệ sinh thái sông-hồ-đầm lầy-rừng rộng lớn, được phát hiện qua một mỏ khai thác than lộ thiên khổng lồ. Khoảng 35 triệu năm trước, khu vực này càng trở nên hấp dẫn hơn với hệ sinh thái phong phú cùng nhiều giống loài cổ sinh vật độc đáo (trai, ốc, cá cùng nhiều động vật thân mềm khác), trong đó một số giống loài đã được phát hiện lần đầu tiên trên thế giới ở đây. Hãy tưởng tượng một vùng sông hồ nhiệt đới rộng lớn xung quanh là những khu rừng đầy rẫy những giống loài hoang dã như cá sấu, rùa và động vật có vú như thú than, tê giác cổ đại, linh trưởng..., khiến Na Dương trở thành quê hương để từ đó những sinh vật này di cư ngược về phía Tây Bắc, đến tận nơi ngày nay gọi là Địa Trung Hải.

Con đường mòn địa chất CVĐC toàn cầu UNESCO Lạng Sơn 

Bên cạnh đó, từ tháng 6 đến tháng 9 năm 2025, Phòng Quản lý Công viên địa chất Lạng Sơn tham mưu Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh Lạng Sơn phối hợp với Tỉnh Đoàn Lạng Sơn, Ban Quản lý Rừng đặc dụng và Phòng hộ (Sở Nông nghiệp và Môi trường), UBND các xã: Yên Thịnh (huyện Hữu Lũng), Mẫu Sơn (huyện Lộc Bình) cùng đoàn viên, thanh niên và người dân trong cộng đồng hình thành Con đường mòn địa chất “Hành trình đến với Trái tim Hồ Lân Ty”, Con đường mòn địa chất “Kỳ vĩ Sống Khủng long - Đỉnh Phja Pò” và Con đường mòn địa chất “Thì thầm Hoa Đỗ Quyên - Đỉnh Phja Mè” trong vùng CVĐC Toàn cầu UNESCO Lạng Sơn. 

Mục đích của việc hình thành các Con đường mòn địa chất vùng CVĐC Toàn cầu UNESCO Lạng Sơn: 

- Hình thành Con đường mòn địa chất, kê đá hộc tự nhiên sẵn có, ghế và chiếu nghỉ dọc Con đường mòn phục vụ khách du lịch đến tham quan, trekking trải nghiệm. 

- Phát huy hiệu quả quan hệ hợp tác giữa cơ quan quản lý CVĐC Toàn cầu UNESCO Lạng Sơn và Ban Quản lý Rừng đặc dụng và Phòng hộ (Sở Nông nghiệp và Môi trường); Đoàn thanh niên và chính quyền, cộng đồng địa phương. 

- Xúc tiến hoàn thiện hạ tầng, xây dựng và phát triển sản phẩm, tour Du lịch địa chất, trekking vùng CVĐC Toàn cầu UNESCO Lạng Sơn; chuẩn bị sản phẩm du lịch địa chất để giới thiệu đến du khách trong nước và quốc tế.

- Giáo dục, nâng cao nhận thức cộng đồng, du khách, thế hệ trẻ về các giá trị di sản, địa chất, đa dạng sinh học vùng CVĐC Toàn cầu UNESCO Lạng Sơn.

- Vận dụng kiến thức từ Sách hướng dẫn du lịch địa chất cho Công viên địa chất Toàn cầu của UNESCO; học tập kinh nghiệm hình thành các Con đường mòn tại một số CVĐC toàn cầu của UNESCO. 

- Đáp ứng Tiêu chí công nhận CVĐC toàn cầu của UNESCO “có sự tham gia tích cực của chính quyền, cộng đồng địa phương, thế hệ trẻ vào các dự án CVĐC; Hợp tác chặt chẽ với thanh niên để họ tham gia vào công tác quản lý và hoạt động của các CVĐC; các CVĐC Toàn cầu UNESCO cần tích hợp và tăng cường đóng góp vào các mục tiêu toàn cầu, chẳng hạn như Mục tiêu Phát triển Bền vững 2030; hình thành các con đường mòn địa chất; hợp tác hiệu quả với Ban Quản lý các khu bảo tồn”.  

- Hình thành sản phẩm du lịch, đặc biệt du lịch địa chất với sự tham gia tích cực của chính quyền địa phương, đoàn thanh niên, thế hệ trẻ và cộng đồng. Đây sẽ là sự đóng góp ý nghĩa, đáng tự hào của cộng động trong công cuộc xây dựng và phát triển CVĐC Toàn cầu UNESCO Lạng Sơn. 

Các bước hình thành các Con đường mòn địa chất: 

Một là, sưu tầm, biên tập nội dung thuyết minh, câu chuyện kể song ngữ Việt - Anh cho Con đường mòn địa chất “Hành trình đến với Trái tim Hồ Lân Ty”, Con đường mòn địa chất “Hành trình đến với Trái tim Hồ Lân Ty”, Con đường mòn địa chất “Kỳ vĩ Sống Khủng long - Đỉnh Phja Pò” và Con đường mòn địa chất “Thì thầm Hoa Đỗ Quyên - Đỉnh Phja Mè” trong vùng CVĐC Toàn cầu UNESCO Lạng Sơn. 

Hai là, Kê đá hộc dọc Con đường mòn địa chất “Hành trình đến với Trái tim Hồ Lân Ty”, Con đường mòn địa chất “Hành trình đến với Trái tim Hồ Lân Ty”, Con đường mòn địa chất “Kỳ vĩ Sống Khủng long - Đỉnh Phja Pò” và Con đường mòn địa chất “Thì thầm Hoa Đỗ Quyên - Đỉnh Phja Mè” trong vùng CVĐC Toàn cầu UNESCO Lạng Sơn. 

Ba là, thiết kế mặt bảng biển, ghế, chiếu nghỉ dọc Con đường mòn địa chất “Hành trình đến với Trái tim Hồ Lân Ty”, Con đường mòn địa chất “Hành trình đến với Trái tim Hồ Lân Ty”, Con đường mòn địa chất “Kỳ vĩ Sống Khủng long - Đỉnh Phja Pò” và Con đường mòn địa chất “Thì thầm Hoa Đỗ Quyên - Đỉnh Phja Mè” trong vùng CVĐC Toàn cầu UNESCO Lạng Sơn. 

Bốn là, lắp đặt hệ thống bảng biển, ghế, chiếu nghỉ dọc Con đường mòn địa chất “Hành trình đến với Trái tim Hồ Lân Ty”, Con đường mòn địa chất “Hành trình đến với Trái tim Hồ Lân Ty”, Con đường mòn địa chất “Kỳ vĩ Sống Khủng long - Đỉnh Phja Pò” và Con đường mòn địa chất “Thì thầm Hoa Đỗ Quyên - Đỉnh Phja Mè” trong vùng CVĐC Toàn cầu UNESCO Lạng Sơn

Năm là, tổ chức Tour thí điểm trải nghiệm Con đường mòn địa chất “Hành trình đến với Trái tim Hồ Lân Ty”, Con đường mòn địa chất “Hành trình đến với Trái tim Hồ Lân Ty”, Con đường mòn địa chất “Kỳ vĩ Sống Khủng long - Đỉnh Phja Pò” và Con đường mòn địa chất “Thì thầm Hoa Đỗ Quyên - Đỉnh Phja Mè” trong vùng CVĐC Toàn cầu UNESCO Lạng Sơn. 

Sáu là, đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhận lực, quảng bá mạnh sản phẩm du lịch - Con đường mòn địa chất “Hành trình đến với Trái tim Hồ Lân Ty”, Con đường mòn địa chất “Kỳ vĩ Sống Khủng long - Đỉnh Phja Pò” và Con đường mòn địa chất “Thì thầm Hoa Đỗ Quyên - Đỉnh Phja Mè” trong vùng CVĐC Toàn cầu UNESCO Lạng Sơn trong nước và ra thế giới. Ứng dụng công nghệ số trong quảng bá các Con đường mòn địa chất. Tạo các từ khoá cốt lõi về Con đường mòn địa chất CVĐC Toàn cầu UNESCO Lạng Sơn cho hoạt động tìm kiếm trên Google. Truyền thông, quảng bá Con đường mòn địa chất qua các kênh truyền hình nổi tiếng ở trong nước, qua người nổi tiếng, các hoạ sỹ, nhiếp ảnh gia nổi tiếng trong nước và qua cộng đồng địa phương - Đại sứ du lịch bền vững,…

Phạm Hương, Phòng Quản lý Công viên địa chất Lạng Sơn (Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh